zaterdag 31 maart 2012

Ter dood veroordeeld

De komende week speelt het grote geheim zich weer af, te heilig haast om te verwoorden: God wordt om het leven gebracht.

Goede Vrijdag komt er aan: dag van duisternis, ingestorte idealen, desillusie, zinloosheid, EINDE.

Dat deze dag de meest zinvolle van alle dagen is, dat kan ik haast niet bevatten. Elk jaar weer moet ik het horen: Hij werd om onze ongerechtigheden verbrijzeld, de straf die ons de vrede aanbrengt was op Hem.

Modern Day Crucifixion  by Destiny 952
Ik heb een rol in dit historisch drama, het gaat over mij. Word stil, doe mee, lees, luister, of zing.

1 april Palmzondag: Marcus 14: 1-15 en 47
2 april: Johannes 12: 1-11
3 april: Johannes 13: 21-33 en 36-38
4 april: Matthéüs 26: 14-25
5 april Witte Donderdag: Johannes 13: 1-15
6 april: Goede Vrijdag: Johannes 18: 1-19 en 42
7 april stille Zaterdag: Matthéüs 27: 57-66

zaterdag 24 maart 2012

Weekend Giethoorn

Daar staan we dan op rij, van de jongste naar de oudste, de drie broers en twee zussen Dijkgraaf. Op een praam ergens in de Weerribben, op een grijze maar gelukkig wel droge zaterdagmiddag. We zijn gaan fietsen met tandems, want we zijn sinds lange tijd weer een weekend bij elkaar. En dan verzin je dit soort dingen.

De Dijkgraaf broers en zussen
Best wel boeiend, een paar dagen met elkaar optrekken. Broer E. heeft een mooi vakantiehuis gevonden voor 10 personen, in Zuideinde, zeg maar de onderkant van Giethoorn. Daar passen we, met partners, prima in. Ik arriveer op zaterdagochtend, de rest heeft de housewarming party en een nachtje slapen al achter de rug. De aanvullende boodschappen worden gedaan, want natuurlijk sjouwen we van alles zelf mee maar ontbreken er een paar dingetjes. Zo blijkt er geen vaatwasborstel te zijn, niet echt praktisch.

Vakantiehuis Waterrijck aan de Petersteeg
We drinken koffie en besluiten 's middags een tandemfietstocht te gaan maken. GenA zijn daar al een paar jaren mee bezig en vertellen enthousiaste verhalen over deze vorm van fietsen. Proberen maar ! Bij Restaurant Zwaan wordt van alles verhuurd, en daar kunnen we terecht voor de tandems. Het is een mooie dag en de tandems blijken erg in trek te zijn. Gelukkig hebben ze er nog drie en dat is voldoende.
De eerste proefritjes worden op het parkeerterrein uitgevoerd. Gelijktijdig afzetten en afstappen is eigenlijk het belangrijkste, verder fietst het als vanzelf. En inderdaad, het grote voordeel van de tandem is dat je heel gemakkelijk met elkaar praat, en zeker met twee tandems naast elkaar is er sprake van een zeer onderhoudend theekransje. Waarom de vrouwen collectief weigeren om in de driverseat te gaan en achterop willen, is me overigens een raadsel .
Tandems klaarmaken
Al fietsend ontdekken we weer zoiets mals van elkaar: we hebben niet zo veel met de kop van Overijssel. Onafhankelijk van elkaar melden we dat we het mooi vinden om hier eens een keer te fietsen, maar dat we er nooit zouden willen wonen. Klaarblijkelijk blijven we Veluwnaren en gehecht aan de droge zandgronden met bos en heide.
's Avonds gaan we gezellig gourmetten, en na afloop is er koffie met zelfgebakken appeltaart en koffiekoek. Er komen stokoude spelletjes voor de dag, wie kent er nog Stap-op of Padvinderen ? Het is allemaal van een huiselijke gezelligheid die we van vroeger kennen. Van lieverlee krijgen de gesprekken diepgang en vertrouwelijkheid en het is maar zo laat.


De Andalusische kip, jawel
Op zondag gaan we naar de kerk. Dat hebben we meegekregen, en niemand heeft er afscheid van genomen. Daar ben ik blij mee, want daarmee delen we het belangrijkste waar je in je leven voor kunt gaan: God liefhebben. 's Ochtends gaan we naar een klein christelijk gereformeerd kerkje in St. Jansklooster: een doopdienst met ds. Kater. 's Avonds wordt het de St.Stephanuskerk in Hasselt, de grote kerk zeg maar, waar een geweldig orgel staat. Eerlijk gezegd maakt dat de dienst tot een feest voor me, ik geniet intens van orgelmuziek in een kathedrale kerkruimte.
's Middags gooien we onze culinaire talenten in de strijd en maakt E. Andalusische kip. Hij vertelt dat het overigens net zo goed smaakt als je het Toscaanse of Provencaalse kip noemt, terwijl je toch een wezenlijk ander menu aanbiedt.
Alles koek en ei dus, geen gedoe, zo met elkaar ? Nee, er zijn alleen maar kleine wrijvingen en eigenaardigheden die je vergeten was van elkaar, of die je voor het eerst ontdekt. En het is ons aardig gelukt om daarin inschikkelijk te zijn en iedereen in zijn of haar waarde te laten. Een geslaagd weekend.

maandag 19 maart 2012

EU-Veluwnaar

Waarom zeuren mensen toch zo over Europa ? Daar willen ze niet bij horen, want het kost ons alleen maar geld, en we verliezen ook nog onze zelfstandigheid.
En dan vergeten we gewoon maar even hoe dat in Nederland zit. Ik ben een Veluwnaar, en geen Fries. Ik ben gehecht aan mijn geboortestreek, ik heb er veel familie en vrienden wonen. Dat heb ik niet met Friesland.  Maar er komt natuurlijk geen moment de gedachte in me op om Friesland los te spitten en de zee in te laten drijven, zoals vorig jaar een grappenmaker voorstelde in een Facebook-evenement dat in een paar dagen tijds razend populair werd.


Ik weet het, dit is een flauwe analogie-redenering. Maar in de zestiende eeuw lag dit anders: De éénwording van de Verenigde Provinciën in 1588, aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog, had heel wat voeten in de aarde. De vrijheidsgezindheid van de verschillende provincies, steden, kwartieren, en gewesten was groot, en een Zeeuw en een Fries voelden zich geen Nederlanders. Er waren dringende redenen van economische en militair-politieke aard die zwaarder wogen dan het welbegrepen eigenbelang. En daarom kreeg de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden stap voor stap vorm, vaak met een pragmatische aanpak van de leiders van toen.

Bij de éénwording van Nederland speelden vrijheid van godsdienst en daarmee vrijheid van het Spaanse juk onder koning Filips II een belangrijk rol.
De oprichters van de voorlopers van de EU hadden een soortgelijk ideaal:  Ze wilden door het aaneensmeden van de economieën van de Europese landen bewerkstelligen dat er geen oorlog meer zou kunnen ontstaan. Daarom werden in 1951 de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal en in 1975 de Europese Economische Gemeenschap opgericht. Dat streven is steeds een belangrijke motor geweest in de ontwikkeling van de EU.
In Buitenhof van zondag 4 werd Herman van Rompuy, voorzitter van de Raad van Europa, een uur lang geïnterviewd. Hij bracht dit zelfde ideaal ook meerdere malen naar voren: De EU heeft ons vrede en welvaart gebracht.

En hoe zit het dan met dat geld, waarom zouden we netto-betalers willen zijn, we betalen toch netto 150 euro per hoofd van de bevolking ? Dat klopt, maar dat is maar een deel van het verhaal. Wanneer ook gekeken wordt naar de groei van het BBP (bruto binnenlands produkt) ten gevolge van de interne markt van de EU - Nederland profiteert hier als handeldrijvende en exporterende natie enorm van - dan ziet het plaatje er anders uit: die groei levert ons een kleine 2000 euro per hoofd van de bevolking op, zie b.v. hier en hier.
Ook het verlies van zelfstandigheid is maar ten dele aan de EU en aan Brussel te wijten. De omarming van een wel heel liberale vorm van kapitalisme heeft gezorgd voor een concentratie van economische macht bij het internationale bedrijfsleven. En daar beslissen economische warlords zonder enige vorm van democratische checks and balances over ons wel en wee.

Ik ben een EU-Veluwnaar, dat zal duidelijk zijn. Vraag me niet of ik een warm hart heb voor Europa, want dat heb ik niet zo sterk. Maar vertel me niet dat we er beter mee kunnen stoppen, want dat lijkt me kortzichtig, bekrompen, en oliedom.

zaterdag 10 maart 2012

Boek: De verdovers - Anna Enquist

De nieuwe roman van Anna Enquist ligt in het boekenmandje, en hij leest als een trein. Boeiend tot de laatste bladzijden, met vaart geschreven, door iemand die wat mij betreft de kunst van het schrijven verstaat. Een doktersroman, jazeker, maar niet in de gebruikelijke betekenis van stuiverromannetje.


 Anna Enquist was een aantal maanden te gast in het VUMC. Ze  vertelt achterin het boek het volgende:
In mijn eigen vak, de psychoanalyse, gaan we ervan uit dat het voor de patiënt in de meeste gevallen heilzaam is te voelen wat er in hem of haar omgaat. Daartoe moet de weerstand tegen het verborgen gevoel worden bewerkt en opgeheven. Als het gevoel werkelijk beleefd mag worden komt het tot rust en verdwijnen de symptomen.
De anesthesist beschermt zijn patiënt juist tegen het voelen en acht zijn werk geslaagd als de patiënt totaal geen weet heeft van de pijn die hem tijdens de ingreep wordt aangedaan. Deze tegenstelling fascineerde mij al jaren.

De hoofdpersonen in de roman zijn psychotherapeut Diederik (Drik) de Jong, zijn zus Suzan, zwager Peter, en dochter Roos, en de nieuwe patiënt van Drik: Allard Schuurman.
Drik probeert zijn  normale leven weer op te pakken na het overlijden van zijn vrouw Hanna. Hij begint zijn praktijk met één nieuwe patiënt: Allard Schuurman, student psychiatrie, die als onderdeel van zijn opleiding een leertherapie moet doen. Het wordt een moeizaam traject: Drik krijgt geen vat op zijn patiënt.
Zijn zus Suzan is een succesvolle anesthesiste. Ze verschilt sterk in karakter van haar broer: ze is voortvarend en doortastend, geniet van haar vak, en is er bedreven in. Eigenlijk gaat haar leven op rolletjes, haar enige twijfel is de relatie met haar dochter Roos, die is moeizaam. Dat wordt ingewikkelder als ze ontdekt dat haar dochter een vriendje heeft. Suzan wil daar graag over praten, maar weet geen ingang te vinden.
Drik komt veel bij zijn zuster en zwager Peter, die evenals hij psychiater is en geschoold in de psychoanalyse.
Op zeker  moment ontdekt Drik dat zijn patiënt Allard niet langer psychiatrie studeert, maar is overgestapt naar de studierichting anesthesiologie. Hij is terecht gekomen bij de vakgroep waar ook Suzan werkt. Drik vraagt zich af of hij de therapiesessies moet beëindigen vanwege deze verstrengeling van zijn privé en zijn beroepsmatige relaties, maar hij besluit om door te gaan. Een fatale fout.....
Ogenschijnlijk kleine gebeurtenissen en foute keuzes leiden tot een ingewikkeld kluwen van onoplosbare  problemen. Eenmaal hier aangekomen lees je het boek zo snel mogelijk uit om te weten hoe het afloopt.

Het boek geeft een heel indringend beeld van de hektiek op de operatiekamer, en wat dat doet met de medische specialisten. Anna Enquist weet dat heel knap te beschrijven.
Ze doet dat ook bij het werk van Drik. Dat  roept bij mij echter irritatie op: wat een voortdurend gepeuter in je eigen en andermans psyche, vermoeiend zeg.

Ik heb één belangrijke kortsluiting met het boek, en dat had ik ook met een eerdere roman van haar die ik jaren geleden las: Ik vind het zo "innerlijk koud " in die twee boeken. De mensen leven er hun leven, en met een beetje geluk gaat het hen wel, maar vaker treft hen het ongeluk. Door blind toeval, of door kleine oorzaken met grote gevolgen, zoals in deze roman. De laatste regels van het boek verwoorden die godverlaten kou indringend:
Glimlachend gaat Suzan naast Hettie zitten. Straks zal ze een man in slaap brengen, zo diep dat hij er geen weet van heeft dat de neurochirurg zijn schedel openzaagt. Ze zal zorgen dat hij geen pijn heeft, maar op het hoogtepunt van de procedure zal ze de toevoer van het slaapmiddel moeten stopzetten en de man langzaam bij bewustzijn laten komen. Traag zal hij uit de verdoving omhoog zwemmen en bovenkomen in een onbegrijpelijke, gruwelijke wereld.  

zaterdag 3 maart 2012

Moestuin - februari 2012

In februari zwaai ik de winter uit en begin weer in de tuin. Dit jaar hebben we begin februari nog een prachtige vorstperiode gehad, maar daarna was het gedaan met de winter. Aan de slag dus !

Kalken
Enkele jaren geleden heb ik grondmonsters laten analyseren. Het bleek dat de pH veel te laag was, de grond was veel te zuur. Sindsdien heb ik in elk vroege voorjaar een flinke portie kalkkorrels uitgestrooid. Maar hoeveel dat geholpen heeft weet ik niet precies. De prei blijft altijd heel ielig, maar de courgettes blijven maar doorgroeien. Heeft dat misschien met de zuurgraad te maken ?  
Gelukkig zag ik bij de Welkoop iets handigs: een kartonnen strookje met een kleurcodering, om de zuurgraad te meten. Proberen natuurlijk. Ik mix aarde en water in een potje, laat het strookje 3 minuten weken, en tsjek de uitkomst: ruim 5, te zuur dus.

het pH-strookje net niet goed te zien....
Snoeien 
In februari ga ik de fruitbomen, de frambozen- en de bramenstuiken, en de bessenstruiken snoeien. Ik heb maar een beperkte kennis van zaken op dit terrein, maar die probeer ik zo goed mogelijk toe te passen. Ik hanteer de volgende snoeiregels:
  • letten op de "architectuur" van de struik of de boom: zijn de hoofdtakken goed herkenbaar en ruimtelijk mooi verdeeld
  • het midden van de boom of de struik mag niet dichtgroeien. Ik snoei bijna alles weg wat naar binnen groeit
  • Alle takken die naar beneden groeien haal ik weg
  • Als takken kruisen haal ik er eentje weg
  • Bij de struiken laat ik elk jaar enkele jonge loten onderaan staan, zodat die wellicht een oude hoofdtak kunnen gaan vervangen. Zo'n oude hoofdtak haal ik dan volledig weg
  • Waterloten haal ik zoveel mogelijk weg
  • Nieuwe takken snoei ik terug tot 3 - 4 knoppen
  • Bij de frambozen hou ik rekening met een 2-jaren cyclus: takken van 2 jaar oud gaan helemaal weg, nieuwe takken worden gehalveerd
  • Bij de bramen weet ik het niet goed: hebben die ook een 2-jaren cyclus ?
Vorig jaar had ik heel rigoreus gesnoeid waardoor er te weinig nieuwe takken overgebleven waren. Dat vonden de fruitbomen niet prettig: weinig fruit, en heel veel takkengroei. Dit jaar heb ik veel meer jonge takken laten staan, eens kijken wat dat oplevert. 

Gesnoeide zwarte bes
Spitten en mesten
Ja, daarmee begint het natuurlijk. Ik gebruik veel biologische mest, maar ook nog wel wat kunstmest. Zo langzamerhand raak ik meer geïnteresseerd in de biologische teelt en het hergebruik van organisch afval.
Ik spit de tuin om met een voor van één spade diep. Die wordt steeds gevuld met mest, en dan wordt de aarde van de nieuwe voor bovenop de mest in de andere voor gebracht.
Rugpijn ? Nou, valt dik mee, een paar dagen wat spierpijn. Ik heb ook maar 60 m2, en die spit ik op twee à drie verschillende dagen om.

De moestuin naast de boerderij
Tuinbonen
Die moet ik wel even noemen. Sinds vorig jaar probeer ik de tuinbonen zo vroeg mogelijk te poten Ik las ergens wie tuinbonen wil eten moet februari niet vergeten. Het idee er achter is dat je de luis voorblijft. Die verschijnt in juni ten tonele, en als de tuinbonen dan al flink ver in hun groeiperiode zijn heb je minder last van die zwarte diertjes. Vorig jaar had ik de tuinbonen laten voorkiemen in de kas, en ze daarna als kleine plantjes gepoot in de moestuin. Dat werd geen succes want ze begonnen gewoon opnieuw te kiemen. Ik kreeg dus twee plantjes per boon, en was mijn tijdsvoorsprong kwijt. In ieder geval waren de luizen blij. Dit jaar heb ik de tuinbonen eind februari meteen in de koude grond gepoot.

Gesnoeide appelbomen en pruimeboom