zaterdag 19 december 2020

Mosul (Netflix 2020)

 Dit is een Odyssee door een vernietigde stad. Elk moment loop je er gevaar om door een scherpschutter beschoten te worden, of om opgeblazen te worden door een boobytrap. Deze film neemt je anderhalf uur lang mee in een bloeddorstige strijd zonder mededogen. Je krijgt geen enkele kans om even de andere kant op te kijken. Er wordt van heel dichtbij gefilmd en de spanning is om te snijden. Er wordt weinig gesproken, weinig uitgelegd, maar daardoor des te meer verteld. De beelden zijn krachtig en onthutsend, het einde onverwacht, en misschien een weg terug naar menselijkheid. 

De film begint met een politieteam in Mosul dat op het punt staat te worden vernietigd door ISIS-troepen. De laatste twee agenten worden gered door het Ninevé SWAT team. De 21-jarige Kawa wordt door de leider van het SWAT team, majoor Jasem, gevraagd om mee te vechten. Niet elk teamlid heeft er vertrouwen in dat de nieuweling het redden zal.... Het SWAT team heeft een speciale missie maar Kawa krijgt niet te horen wat die is. Hij stelt vragen maar krijgt weinig antwoorden. Het knappe van de film is dat de tocht door het vernietigde Mosul met veel vaart wordt weergegeven terwijl er tegelijkertijd een voortdurende karakterontwikkeling is bij Kawa: Razendsnel groeit hij in zijn rol als SWAT teamlid, en het komt overtuigend over.

Stapje voor stapje horen we de levensverhalen van de soldaten. Die zijn gruwelijk en onthutsend: ISIS heeft op niets ontziende wijze hun families uitgeroeid als vergeldingsmaatregel voor de succesvolle acties van het SWAT team. De soldaten kennen geen genade en laten hun neergeschoten tegenstanders badend in hun bloed achter of snijden hen de keel door. Majoor Jasem is een briljante leider en loodst zijn team door de puinhopen van Mosul op weg naar hun doel. Hij heeft ook een zachte kant: hij ontfermt zich over Kawa en hij probeert twee kinderen die ze onderweg in niemandsland tegenkomen mee te nemen naar de veilige zone.

De film laat niet alleen de meedogenloze stadsguerilla zien, maar ook de cultuur en de gefragmenteerde samenleving waarin deze mannen leven. Op de vaste tijden worden de gebedsmatjes uitgerold en wordt er gebeden. Daarna worden de wapens weer op de schouders gehesen en sluipen ze verder. Vrienden worden soms bijna vijanden: het SWAT team komt een groep tegen die ook tegen ISIS vecht. Bij het uitruilen van munitie en van sigaretten ontstaat een bijna fatale woordentwist over etnische verschillen.

Het einde van de film is verrassend, en louterend. Misschien kunnen deze innerlijk beschadigde mannen toch weer hoop gaan koesteren. Een puntgave film die ik niet gauw zal vergeten.