zondag 13 maart 2011

Vastentijd

De vastentijd is begonnen. Meer en meer wordt dit voor mij een periode waarin ik "dichter bij God leef". Het bijzondere is dat ik niet goed kan verwoorden waar 'm dat in zit.  Er zijn geen "speciale boodschappen van boven", geen stemmen of dromen. Er is ook geen intensere ervaring dan anders. Sterker nog: Juist bij de vastendagen die ik in acht ga nemen - de maandagen - voelt het soms troosteloos en zinloos.
En toch is er in die zeseneenhalve week de vreugde van Pasen, die heel diep van binnen meer en meer gaat gloeien. Ik wil dit voor geen goud meer missen, want Pasen vieren is pas echt leven.
Mijn ervaring van tijd in de vastendagen - samengebalde tijd waarin God intenser aanwezig is - doet me denken aan wat Charles Taylor "higher times" noemt in zijn "A secular age" (wiki).
Een moeilijk boek, maar ik vond het wel fascinerend, en  heb zijn behandeling van "higher times" dus opnieuw gelezen (1.5.4). In deze samenvatting, onder 4, staat in het kort wat Taylor er over te zeggen heeft.
Hedendaags tijdsbesef ("secular time") is plat, d.w.z. zonder diepere betekenis. Het is een productiemiddel dat je aanwendt als een schaars goed. het moet dus beheerst worden: tijd is geld. Ik doe daar aan mee en vind een  timemanagementsysteem als GTD uitermate handig.

Taylor stelt dat het besef van "higher times" door de secularisatie in de Middeleeuwen verloren is gegaan.
De vraag is in hoeverre dat inderdaad het geval is. Mijn eigen ervaring met de vastentijd is die van een "higher time" op persoonsniveau: een periode waarin de tijd ervaar als verbonden met God en Zijn plan.
Het bewust beleven van het kerkelijk jaar helpt je om God intenser in je bestaan te betrekken. Het lijkt daarmee voorwaardenscheppend voor "higher times" in het heden.
Bewust beleven is niet alleen maar een mentale activiteit. De rituelen helpen ons om het handen en voeten te geven en het letterlijk aan den lijve te ervaren.
Enkele voorbeelden:
In dit Trouw-artikel doet ds. Bas v.d.Graaf uit Amsterdam verslag van de wijze waarop zijn orthodox-protestantse gemeente oude tradities en rituelen van de vastentijd in ere herstelt. Dat is toch niets anders dan het inrichten van "higher times".
In dit artikel worden de Middeleeuwse dramaspelen in het Engelse York rond het feest van Corpus Christi geanalyseerd. De schrijver argumenteert dat deze dramaspelen een tegenwicht boden tegen de  toenemende rationalisering van de arbeidsordening.
Ik noem dit voorbeeld omdat ik een groeiend enthousiasme om mij heen zie voor bijbelmusicals en bibliodrama's. Klaarblijkelijk doet het ons goed om naast het strakke dagelijkse werkritme een tweede tempo te volgen:  een aantal maanden oefenen we met elkaar op het zingen en het uitspelen van het uitgekozen bijbelverhaal. Ook een 'higher time" waarin we dichter bij God komen ?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten