dinsdag 18 januari 2022

Netflix: Don't look up (2021)

Gespot, op ramkoers met de aarde: Een komeet groter dan de dinodreuner Chicxulub die volgens de wetenschappers 66 miljoen jaar geleden driekwart van het aardse leven abrupt vernietigde. Twee astronomen proberen dit slechte nieuws te delen en krijgen te maken met ongeloof, struisvogelpolitiek, techno-optimisme, en hebzucht.

Dit lijkt een standaard onderwerp voor een spectaculaire maar ook voorspelbare rampenfilm. Maar dat is het niet.


 Don't look up is een film met een thema en met een boodschap. De dreigende botsing met een komeet is de metafoor voor de klimaatcrisis waarin we ons bevinden. De film houdt ons een keiharde spiegel voor hoe wij reageren op deze dreiging. En die manifesteert zich veel trager en onschuldiger, maar is niet minder apocalyptisch dan een aanstormende komeet. 

Hollywood sterren zijn ingevlogen voor de film: Meryl Streep speelt de opportunistische Amerikaanse presidente Orlean, Leonardo DiCaprio is de zenuwachtige en gemakkelijk te beïnvloeden dr. Randal Mindie, en Jennifer Lawence tekende voor de rol van PhD studente Kate Dibiasky.

De film begint als een smakelijke satire. De boodschap van de naderende komeet die het menselijk leven op aarder zal gaan uitroeien blijkt niet aan de man te brengen. Washington en de Amerikaanse presidente hebben urgentere zaken aan het hoofd: de midterms zijn er eerder - de kiezer gaat voor. Talkshows zijn even geïnteresseerd maar er zijn nou eenmaal smeuïger verhalen om aan de kijkers te presenteren. Als de harde waarheid binnen begint te komen verschijnt big tech op het toneel: Deze komeet kan goed gebruikt worden want ze bevat zeldzame metalen die nodig zijn voor onze electronische gadgets.

De eerste helft van de film heb ik genoten van de satire. Alsof ik kijk naar een 21e-eeuwse verfilming van Erasmus' Lof der zotheid. Bijtend, fel, maar ook onschuldig omdat het niet over mijn dagelijks leven gaat. Dat wordt anders in de tweede helft. Hoe gaat het aflopen ? Wat gaat er gebeuren met de good guys en wat gaat er gebeuren met de bad guys ? Hoe ga ik deze film lezen, wat gaat de boodschap worden ? Het verhaal is gemakkelijk door te vertalen naar onze klimaatcrisis. Er worden vragen opgeworpen over politieke mechanismen, over macht, geld, en technologie. Maar het gaat ook over ons eigen persoonlijke gedrag, onze eigen keuzes, de praktische en de morele. Over het laatste kwartier van de film kunnen we lang praten, verwacht ik. Want daar worden de nieren geproefd en het hart doorgrond.  Het gesprek blijft daardoor niet beperkt tot de noodzaak van slagvaardige regeringen en daadkrachtige leiders maar zal ook gaan over onze diepere laag: waar is mijn ziel op gericht ? En wat betekent dat voor wat ik "er aan doe" ?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten