Netflix-serie: Bloodline (2015)

We're not bad people, but we did a bad thing.... 

Daarmee begint een briljant donker verhaal over de familie Rayburn. Ze proberen het zwarte schaap van de familie, broer Danny, weer op te nemen in het familiebedrijf. En dat blijkt niet zo maar te gaan, want er is een verleden dat alle familieleden belast.

De setting van het verhaal is prachtig: de stranden van Florida, een idyllisch hotel gerund door de familie Rayburn, het oogt paradijselijk. De Rayburns zijn close met elkaar. Pa Robert heeft samen met zijn vrouw Sally het hotel van de grond af opgebouwd. Hij is veeleisend en dominant.
Hun kinderen John, Meg, en Kevin werken in de family business of in de buurt. En dan zijn er nog het op jonge leeftijd verongelukte zusje Sarah en Danny, het zwarte schaap van de familie....

Something is gonna go terribly wrong....

Het verhaal begint met een familiereünie. Plotseling verschijnt Danny ten tonele. Iets donkers begint te dreigen en John voelt onafwendbaar onheil naderen:
Sometimes you know something's coming. You feel it in the air, in your gut. You don't sleep at night. The voice in your head's telling you that something is gonna go terribly wrong. And there is nothing you can do to stop it. That's how I felt when my brother came home....

Danny wil meewerken in het hotel. De anderen weten niet of ze dit een goed plan vinden. Robert laat de keus over aan John, Meg, en Kevin. Die besluiten dat Danny mag blijven, maar John vertelt aan Danny dat Robert wil dat hij weggaat. John's eerste leugen met goede bedoelingen.
Danny blijft, gaat aan het werk in het familiehotel, maar begint ook samen met zijn criminele vriend Eric aan een foute klus die veel geld oplevert.
De spanningen nemen toe, en door regelmatige flashbacks naar de kinderjaren van de Rayburns ontdek je hoe dit gezin is getekend door een verzwegen familiegeheim.

Het loopt helemaal vast bij de Rayburns. Je ziet het gebeuren en je vraagt je als kijker af wat je zelf zou doen met al deze morele dilemma's en sterke passies en belaste herinneringen.
Danny is een geniale manipuleerder, hij is wat mij betreft de fakkeldrager van dit verhaal. Zonder hem blijft er weinig speciaals over en zou het een alledaags serietje geworden zijn. Maar nu.... als hij acteert wordt het verhaal spannend, creepy.
John probeert de familie-eer te redden, maar is op cruciale momenten een grote leugenaar die kiest voor zichzelf.
Deze familie kruipt in je eigen wereld. Ze zijn zo alledaags dat je je gemakkelijk in hun leven verplaatst, en tegelijkertijd is het hun unieke verhaal dat je uitdaagt om je eigen antwoorden te geven. Hoe maakbaar is het leven, hoe verantwoordelijk ben ik ? Maar ook: mag ik me verschuilen achter mijn eigen tekorten, het niet-anders-kunnen-doen ?

Een jaar of wat geleden publiceerden de filmrecensenten van Christianity Today jaarlijks een top-10 van Most Redeeming Movies.
Bloodline zou wat mij betreft in zo'n top-10 passen, maar niet omdat het een most redeeming movie is. Op sterke wijze wordt geen verlossing getoond, maar toenemende duisternis. Er is enkel ellende, en die neemt alleen maar toe. John voelt dat het misgaat, onafwendbaar, maar het is voor hem een noodlot. En als hij op verschrikkelijke wijze faalt en schuldig wordt,  doet hij er alles aan om het te verbergen. In het leven van de Rayburns lijkt God geen rol te spelen. Ze moeten het zelf oplossen. Dat maakt hun leven harverscheurend en uitzichtsloos.

Boek: En de aarde bracht voort - Gijsbert van den Brink

Dit is een spraakmakend en grensverleggend boek. In lange tijd is niet zo'n grondige studie verschenen over het bekende thema Christelijk geloof en evolutie, de subtitel van het boek. Er worden congressen en forumdiscussie georganiseerd, het is the talk of the town onder protestantse christenen van gereformeerde overtuiging.
Gijsbert van de Brink doet als eerste een poging om evolutietheorie - als wetenschappelijke theorie, niet als geloofsovertuiging - en christelijk geloof met elkaar te verzoenen. Hij is duidelijk over zijn uitgangspunt. Dat is de vraag: wat gebeurt er met de klassieke geloofsuitspraken over schepping, zondeval, en verlossing wanneer we aannemen dat de evolutietheorie waar is ?

Dat doet hij op een grondige en eerlijke manier: nauwgezet behandelt hij de standpunten van voor- en tegenstanders en weegt de argumenten. Tot slot geeft hij dan zijn eigen mening, niet om daar discussies mee te beslechten, maar om klare wijn te schenken over zijn positie.
De discussie wordt nogal eens versimpeld tot clichés: Wie gelooft er nu dat de mens van de apen afstamt ?" of "Geloven dat de aarde in zes dagen geschapen is is achterhaald". Van den Brink doet recht aan de materie en stelt geduldig de belangrijke detailvragen vast. Hij onderscheidt drie belangrijke thema's, elk met eigen vragen:

Voortgaande of progressieve schepping. Het leven op aarde is gedurende vele miljoenen jaren ontstaan. Dit leidt tot de volgende vragen:

• Hoe lezen we de bijbelteksten die wijzen op een recente schepping in zes dagen ?
• Hoe zit het met het evolutionaire kwaad als er gedurende miljoenen jaren al lijden en dood waren ?

Gemeenschappelijke afstamming. Alle levensvormen zijn ontstaan uit één en dezelfde bron. Dit brengt de volgende vragen met zich mee:

• Hoe uniek is de mens, wanneer hij afstamt van de dieren ?
• Hebben Adam en Eva echt bestaan, en zo niet: hoe zit het dan met de (erf)zonde ?

Natuurlijke selectie door toevallige mutaties. Dit brengt ons bij de volgende vragen:

• Kunnen we nog van de voorzienigheid Gods spreken als er sprake is van natuurlijke selectie ?
• En is er dan nog wel sprake van moraliteit ?

Van den Brink heeft een ongelofelijke hoeveelheid bronnenmateriaal verwerkt. Elke vraag wordt zorgvuldig besproken, en de  diverse standpunten worden weergegeven. Het geeft de lezer een goed beeld van het wetenschappelijke debat.  Ook wordt het duidelijk dat wetenschappelijk inzicht nooit objectief is, maar ontstaat en groeit in een gemeenschap van experts met overtuigingen die dieper liggen dan rationele argumenten.Het gewicht dat iemand aan de verschillende argumenten toekent wordt  mede bepaald door die dieper liggende overtuigingen.

Daarmee kom ik bij mijn eigen bevindingen: wat heeft het lezen van dit boek me gebracht ?

Ik heb hier eerder over geschreven, zie hier. Ik sta in hetzelfde kamp als Gijsbert van den Brink, en ik heb grote bewondering voor dit knappe en eerlijke boek.

Toch kreeg ik gaandeweg het lezen een onbehaaglijk gevoel. Dat heeft denk ik te maken met de wijze waarop het boek geschreven is: het is door en door "wetenschappelijk". Door het gekozen uitgangspunt: "Wat als de evolutietheorie waar is?" is de toonzetting bepaald: die van een wetenschappelijk debat, op basis van argumenten gevoerd.

Maar geloofstaal, en ook de taal van de daarmee samenhangende dogma's, is van een andere hoedanigheid. Geloofstaal is soms ook suggestief, verwijzend, en heeft besef van verwondering en mysterie, van dingen die je wel kunt duiden maar niet kunt beschrijven. Ik heb dus regelmatig gedacht: Wil ik het allemaal zo uitgebeend hebben ? En overtuigt het dan wel echt ?

De tijd zal het leren. Voorlopig zullen er nog vele avonden over Evolutie en Geloof worden belegd en dat is goed bestede tijd. Te vaak raken met name jonge mensen hun geloof kwijt door de verouderde opvatting dat wetenschap bron van objectieve kennis is en in tegenspraak is met geloof in God en bijbel.

Ik zing nog steeds met volle overtuiging en uit volle borst psalm 19, en ben daarnaast van mening dat ik dat wonder met de evolutietheorie enigszins kan begrijpen.