Stof ben je

Prachtige foto in Trouw deze week: donkere tinten, een enkele heldere kleur, een biddende vrouw met een askruisje op haar voorhoofd. Waarschijnlijk heeft een priester gezegd Bedenk dat je stof bent, en tot stof zult weerkeren. Bekeer je en geloof het Evangelie. Ik ben niet vertrouwd met dit ritueel, maar ga het wel steeds mooier vinden. En sommige dingen moet je gewoon gaan (na)doen om het een plaats in je leven te geven. De dominee maar eens vragen wat we volgend jaar in Oene kunnen doen ?

Een vrouw in Guatemala-Stad viert Aswoensdag      Foto © EPA

Deze week is de vastentijd begonnen, aswoensdag is de aftrap van de veertig dagen van bezinning en inkeer voorafgaand aan het Paasfeest.  De Katholieke Charismatische Vernieuwing (KCV) heeft een inhoudelijk prima site over de de veertigdagtijd. Ze verwoorden heel mooi de intentie van de veertigdagentijd, beter kan ik  het niet opschrijven:
In deze Veertigdagentijd stelt God ons één centrale vraag: “Waar staat uw leven in vergelijking tot waar Ik het hebben wil?” Eeuwenlang hebben grote heiligen — net zo goed als gewone christenen — laten zien dat lichamelijke onthouding, in evenwicht gehouden door meer aandacht voor het geestelijk leven, een van de beste manieren is om op deze vraag antwoord te geven. Als we meer tijd doorbrengen met God en minder met de aangename kanten van het leven dan zullen ook wij Gods stem horen en erachter komen wat Hij van ons wil. Ook wij zullen de zegeningen in bezit nemen die Jezus ons door zijn kruis al heeft gegeven.

Ik ga de komende weken weer de soberheid en de rust zoeken. Vorig jaar lukte het allemaal niet zo, had er geen zin in en kreeg het niet aan de gang. Ik heb daardoor wel ondervonden dat je het allemaal niet "in de hand hebt". Natuurlijk moet je het zelf willen en doen, maar tegelijkertijd is het ook het ontvangen van iets dat  je niet afdwingt door jouw houding of inzet.
Ik vind het bemoedigend hoe links en rechts christenen weer gaan vasten in deze weken. Zeker als dat de jongeren zijn, die creatieve manieren van soberheid weten te kiezen: Facebook-vasten, of duurzaam   vasten met de scheurkalender van Tear. Ik houd het bij het versoberen van mijn eet- en drinkpatroon: de kurk gaat stevig op de fles, en ik sla eens een dag eten over. Wat je doet is secundair, het gaat erom dat je je toewijdt aan God door je luxe levensstijl in te perken en je aandacht te richten op Hem.

Zoals hierboven al vermeldt heeft de KCV een inhoudelijk goede site over de veertigdagentijd.  Lees bijvoorbeeld dit oerbijbelse artikel eens over de betekenis van de veertigdagentijd en het Paasfeest. Verder hebben ze een volledig uitgeschreven leesrooster geplaatst dat je deze weken gebruiken kunt.

Een paar andere nuttige links:

• een blog over vasten met kinderen
• een mooi vormgegeven protestants leesrooster "Op weg naar Pasen" van de CGK in Amersfoort
• voor wie de veel grotere schat aan Engelstalige informatie wil raadplegen: zoeken met de trefwoorden lent, fasting en/of prayer geeft uren leesgenoegen

Zonnepark - 1

De trendrede is bij me blijven hangen: de burger van stavast, die samen met anderen aan de slag gaat, lokaal, op basis van vertrouwen, en niet gaat zitten wachten op een overheid die het ook niet lijkt te weten. Maar hoe kunnen we dat in Oene inhoud geven?
In het weekend schoot me een toepassing in gedachten: lokale energie-opwekking met zonnepanelen. Ik heb er vorig jaar een blog aan gewijd, die ging over het terugverdienmodel van particulier aangeschafte zonnepanelen.
Maar kun je zoiets ook bundelen, en is dat dan aantrekkelijk ? Ik ben eens wat gaan rondsnuffelen, met een aantal interessante resultaten.

Solarpark Azewijn

•  GJ stuurde me deze link naar een Engelstalig rapport Re-energizing our communities: Transforming the energy market through local energy production.  Het is een lezenswaardig verslag van de ontwikkelingen in GB. De focus ligt vooral op het belang van community markets voor het creëren van local trust economies gebaseerd op vertrouwen dat plaatselijk aanwezig is bij ondernemers, de lokale overheid, en burgers. Er worden diverse voorbeelden hiervan genoemd, vaak wind-energie projecten op afgelegen Schotse eilanden. Maar ook staat een solar park in Midden Engeland in de startblokken. En als dat in Engeland rendabel is, moet het ook mogelijk zijn in Nederland.
• In het Zuid-Duitse Schönau hebben burgers eind jaren '90 het lokale energienet gekocht en Elektrizitäts Werke Schönau opgericht. . Er wordt groene stroom opgewekt. Inmiddels wordt aan ruim 100.000 klanten over geheel Duitsland stroom geleverd, gegarandeerd atomstromlos. Ook hier is een sterk burgerinitiatief het begin geweest van een succesvol opererend groene energiebedrijf.
• In Nederland zijn er meerdere plannen om solar parks te gaan bouwen. In de Achterhoek wordt op een voormalig vuilstortterrein solarpark Azewijn gebouwd. Het terrein is 13 ha. groot en gaat zonnestroom leveren voor ruim 500 huishoudens.
• In de Trouw van maandag13 februari staat een interessant artikel over subsidieloos natuurbeheer. De schrijvers zeggen dat een constructie die in de Middeleeuwen al werd toegepast voor landbeheer, de zogenaamde Heerlijcke rechten, ook nu heel goed kan worden gebruikt. Het werkt in het kort als volgt: een landeigenaar, b.v. de provincie, verleent aan een coöperatie of vereniging de rechten om een stuk natuur voor langere tijd, denk aan twintig jaren, te beheren en economisch te benutten. Natuurlijk staan er plichten tegenover, en die gaan vooral over natuurbeheer en -behoud. Als voorbeeld wordt de samenwerking tussen de provincie Noord-Holland en waterleidingbedrijf PWN genoemd: De provincie is eigenaar van een aantal  duingebieden. PWN heeft het recht om die te gebruiken voor het filteren van IJsselmeerwater. In ruil daarvoor moet PWN het natuurbeheer uitvoeren, en recreatieve voorzieningen bieden in het gebied. Een solarpark gecombineerd met natuurbeheer is misschien wel een toekomstige toepassing.....

Boek: Where mortals dwell - C.G. Bartholomew

De subtitel van dit boek luidt: A Christian View of Place for Today. Dit boek gaat over placemaking. Alle aandacht is gericht op de aarde en de grond. Het gaat over het dorp waar je geboren bent, de zorg voor het platteland, ecologie, en duurzaamheid.
De kernvraag die aan de orde wordt gesteld is: Hoe gaan we als christenen om met de aarde en met grond, hebben we een opdracht, en zo ja hoe luidt die dan  precies ? In de protestantse traditie kennen we dat als de cultuuropdracht, en dan toegespitst op de aarde.

Dit is een heel uitgebreid en erudiet boek, waarin veel met diepgang wordt behandeld. Het is een fundamenteel boek omdat het heel grondig het basisbegrip placemaking uitdiept.
Het biedt stof tot nadenken voor specialisten in allerlei disciplines die vanuit een christelijke inspiratie hun vak willen beoefenen. Theologen, landbouwkundigen, specialisten in ruimtelijke ordening kunnen met dit boek aan de slag. Het boek is verdeeld in drie delen:

1. een bijbels-theologisch overzicht van het plaatsbegrip
2. een overzicht van het denken over plaats in de Westerse filosofie
3. toepassingen op b.v. de stedenbouw, huis- en tuininrichting, en ecologie.

Met name de delen 2 en 3 heb ik met veel plezier en aandacht gelezen. Nooit geweten dat er zoveel is te zeggen over plaats. Deel 3 is verhoudingsgewijs kort en het minst uitgewerkt. Dat is ook beter, want hier betreedt Bartholomew het terrein van de vakspecialisten en die kunnen  de aangereikte hoofdlijnen zelf het beste uitwerken.

Tot slot citeer ik een pakkende samenvatting uit de review van Eurobishop David Hamid:

One of the consequences of the fact that human beings are embodied souls is that ever since the Garden of Eden all human beings have been placed by God in particular places. Place, a particular location in space and time, is thus fundamental to human existence. However, our awareness of the placed character of our existence is challenged in contemporary culture because of the compression of time and space that are characteristic of post modernity and globalization.... Drawing on the resources provided by the bible and tradition dr. Bartholomew then sets out A christian view of place for today that articulates a hopeful christian view of placemaking for today's world. 

Trendrede 2012

Soms word je zomaar getipt over een interessante website, en dat is me pas overkomen met de trendrede 2012. Het is een analyse van de Nederlandse samenleving en een toekomstvisie, opgesteld door een tiental landelijk bekende trendwatchers. Die hadden overigens verzuimd om zich in  Oene bekend te maken, want hier kent niemand ze. Betreurenswaardig, want hun trendrede is zeer, maar dan ook zeer lezenswaardig.

Aftrap van de trendrede 2012

De Trendrede 2012 is uitgesproken in september 2011, kort voor het uitspreken van de troonrede. Waar het uitspreken van de troonrede een ritueel gebeuren is, met de Majesteit in de hoofrol, is de Trendrede van een ander gehalte. Hier wordt een poging gedaan om de grote  maatschappelijke ontwikkelingen te duiden en om aan te geven hoe het goede handelen en het goede leven daarin vorm kunnen krijgen: De TrendRede gaat voorbij aan de vele interessante, maar kortstondige trends en hypes van alledag. We presenteren hier drie diepere ontwikkelingen binnen de samenleving, in de hoop dat u er inspiratie uit put. Dat spreekt mij aan ! Alle lof dus voor deze betrokken denkers, en reken maar dat ik ze nauwlettend ga volgen.

In de Trendrede 2012 wordt de burger van stavast ten tonele gevoerd. Die zoeken niet langer naar de grote gemene deler, maar naar de kleinst mogelijke schaal om bestaande problemen op te lossen. De burger van stavast heeft een sterk innerlijk kompas en kiest voor het zetten van kleine stappen in de goede richting. De grote instituten hebben het nakijken: de burger van stavast heeft zijn netwerken en kiest voor kleinschaligheid en oplossings- gerichtheid. Hij organiseert zich in cirkels van vertrouwen waarin het elkaar kennen het startpunt is voor het maken van afspraken.
De Trendrede geeft  tientallen voorbeelden geeft van initiatieven van de burger van stavast. Ik noem er één: de zogenaamde broodfondsen, een voor mij geheel nieuwe manier voor zelfstandige ondernemers om zich in te dekken voor de risico's van arbeidsongeschiktheid.

Ik kan maar één advies geven: reserveer een halfuurtje om de Trendrede ongestoord te lezen, en ga dan een uur wandelen om het te laten bezinken. De wereld ziet er daarna zonniger uit !