maandag 4 februari 2013

Film: Lincoln (2013)

Na Anna Karenina in december te hebben gekeken, was het deze week de beurt aan Lincoln. Opnieuw in het Luxor theater in Deventer, een prettige bioscoop met veel ruimte tussen de rijen in de zaal. Makkelijk voor mijn lange benen.
Lincoln is genomineerd voor 12 Oscars, dat is natuurlijk indrukwekkend. Maar hoeveel het er echt gaan worden....

Ik had de verwachting naar een biografische film te gaan kijken met een stevige portie actie: de Amerikaanse burgeroorlog, de afschaffing van slavernij, de moord op president Lincoln. Waarschijnlijk zaten historische actiefilms als Alexander nog in mijn hoofd.
Lincoln is anders, minder toegankelijk. Er is vaak binnen gefilmd, in donkere, soms sombere vertrekken, en er is veel dialoog, over ingewikkelde juridische en politieke twistpunten rond het beroemde 13th Amendment to the United States Constitution. De film wint sterk aan waarde wanneer je de achtergronden hiervan kent.


Het is interessant om Lincoln te vergelijken met Anna Karenina. Lincoln zoomt in op een korte periode en is daardoor als verhaal rustiger, en daardoor ook overtuigender als psychologisch drama..
Anna Karenina daarentegen is veel springeriger en onrustiger. Ik lees nu Tolstoi's boek , en daarin is er wel de tijd voor de ontwikkeling van het verhaal.
Visueel vind ik Anna Karenina weer mooier. Ook in Lincoln is er veel aandacht voor visueel detail, maar veel vaker in donkere tonen. Dat maakt het soms wat troosteloos.

De film bestrijkt een korte periode in het leven van de Amerikaanse president Lincoln, namelijk de weken in het begin van 1865 waarin alle politieke middelen ingezet worden om het 13th Amendment goedgekeurd te krijgen in het Huis van Afgevaardigden - de Senaat had het Amendment in 1864 al goedgekeurd.
Lincoln is zojuist herkozen en op het toppunt van zijn macht. Het volk heeft genoeg van de al drie jaar woedende Burgeroorlog tussen The Union, ook the North genoemd, en een aantal afgescheiden staten in het zuiden: the Confederacy of the South.  Aanleiding voor de Burgeroorlog waren de grote meningsverschillen over de afschaffing van de slavernij: het Zuiden tegen, het Noorden voor.
Lincoln had zijn oorlogsbevoegdheden al in 1863 gebruikt om in de Emancipation Proclamation slavernij te verbieden. Hij vond het noodzakelijk om het verbod op slavernij ook in de grondwet te verankeren, zodat na afloop van de  Burgeroorlog het verbod zou blijven bestaan.

In de film volgen we Lincoln op de voet: een lange, slungelachtige man met een ruige haardos en een vriendelijke uitstraling wanneer hij een anecdote vertelt. Dat doet hij regelmatig: hij gebruikt zijn verteltalent om mensen aan zich te binden en om de spanning weg te nemen uit gespannen gesprekssituaties.
Wat was het politieke genie van Lincoln ? Het boek waar de film zich op baseert heet Team of Rivals: The Political Genius of Abraham Lincoln. In de film is Lincoln een rustige persoonlijkheid, met een pragmatische aanpak van de politiek. Er moeten compromissen worden gesloten, en soms is een kleine stap voorwaarts beter dan het vasthouden aan een ideaal. Maar nooit verliest hij zijn idealen uit beeld, en de film is op zijn sterkst wanneer Lincoln vanuit een sterke innerlijke overtuiging spreekt over de afschaffing van de slavernij. Deze president staat rotsvast voor dat ideaal, en wil het geregeld hebben, nu, door de goedkeuring van het 13th Amendment in het Huis.
Daarvoor moet er gepraat en gesoebat worden, er zijn banen te vergeven. Een in het geheim opererend team moet dit regelen, het zorgt voor humoristische momenten in de film.

We volgen Lincoln ook thuis. Dat geeft de film extra emotionele diepgang. Het verdriet over hun zoon Willie die door een plotselinge ziekte overleden is, verdeelt Lincoln en zijn vrouw. Als hun zoon Robert dienst wil nemen in het leger van de Union leidt dat tot grote verdeeldheid tussen de twee.

Lincoln is een overtuigende film, rijk aan dramatiek, voor wie zich door soms taaie of sombere scenes niet laat afschrikken.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten