Een kloeke biografie over Ruud Lubbers, van Johan van Merriënboer en Lennart Steenbergen. De beide schrijvers zijn onderzoekers in dienst van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis verbonden aan de Faculteit der Letteren van de Radboud Universiteit te Nijmegen. Dit is een uitgebreide en zorgvuldig samengestelde biografie die naar ik aanneem de toets der kritiek zal kunnen doorstaan.

Ik lees graag biografieën. In dit geval was het een extra prettige leeservaring omdat ik "de Haagse jaren" van Lubbers zo bewust heb meegemaakt als student. De ambtenarenstakingen uit 1983 roepen sterke herinneringen bij me op, van wekenlange achterstanden in de postbezorging, en scherpe debatten  op tv èn op de studentenflats. 

De biografie geeft een uitgebreide beschrijving van de levensloop van Ruud Lubbers. Jeugd- en jonge jaren, zijn opleiding bij de jezuïeten in Nijmegen, en zijn eerste Haagse jaren als Minister van Economische Zaken in het kabinet Den Uijl worden chronologisch behandeld. Vanaf zijn premierschap kiezen de schrijvers ervoor om de grote maatschappelijke vraagstukken van die tijd elk met de eigen tijdlijn te behandelen. Er komen dus grote hoofdstukken voorbij over bijvoorbeeld de kruisraketten, de Europese samenwerking, en de samenwerking tussen Ruud Lubbers en (toen) Koningin Beatrix.

Het boek is vlot geschreven. De wetenschappelijke zorgvuldigheid leidt hier en daar wel tot een veelheid aan details: we volgens hem soms van dag tot dag. Dat geeft echter ook een goed inzicht in het verloop van de "grote momenten", bijvoorbeeld de besluitvorming over de kruisraketten.

We leren Ruud Lubbers kennen als de intelligente ontwerper van slimme compromissen, de snelle denker, de harde werker, en uiteindelijk ook de geslepen politicus die wist hoe macht gehanteerd moet worden.

Ruud Lubbers als persoon wordt niet vergeten. Familieman, dol op zijn kinderen en kleinkinderen, maar ook gesteld op mooie vrouwen. Bijzonder dat hij en Ria er in geslaagd zijn hun huwelijk intact te houden. En dan Ruud Lubbers de gelovige: een katholiek met een verlangen naar stilte en gebed. Hij had er  te weinig tijd voor genomen concludeerde hij in zijn eigen autobiografie. 

Warm aanbevolen, deze biografie, met de kanttekening dat de lezer enig doorzettingsvermogen moet hebben om door ruim 650 pagina's heen te komen.

Netflix: Messiah (2020) vijf jaren later

 Ik heb deze serie meteen in 2020 gekeken en er toen deze blog over geschreven. Zonder mijn reactie van toen te herlezen wil ik opnieuw opschrijven wat de serie bij me oproept. Dat geeft een mooi beeld van hoe ik er anders of juist hetzelfde tegen aankijk.

Dit komt het eerste bij me op: wat een ongelooflijk knappe verbeelding van wat het optreden van Jezus teweeg moet hebben gebracht in zijn dagen. Daar weten we het nodige van: aandachtige lezing van de vier evangeliën en een goed inbeeldingsvermogen zijn voldoende om je er een voorstelling van te maken

Het volk Israël wordt hardhandig onderdrukt door de Romeinen. Opstandige groepen en terroristische bewegingen roepen hun eigen gelijk van de dagen en nemen de wapens op. De samenleving dreigt aan de kook te raken. En dan verschijnt er een geheimzinnige jongeman met een wonderlijke prediking over het Koninkrijk Gods. Hij beschikt over wonderbaarlijke krachten en verricht bijzondere genezingen. "Moet ik al die verhalen geloven, is dit de beloofde Messias?" Dat was toen de vraag die menigeen zichzelf stelde. Is hij echt, of een bedrieger, een oproerkraaier...

In de tv-serie Messiah wordt dit verhaal opnieuw verteld, met onze eigen tijd en wereld als achtergrond. En deze eigentijdse verbeelding is razend knap in elkaar gezet. Het is een nieuw verhaal geworden dat verrassend begint: een uit het niets verschijnende prediker. al-Masih, weet in Damascus een schare Palestijnse volgelingen achter zich te krijgen en trekt met hen over de Golan hoogte naar de Israëlische grens. De Israeli's arresteren hem en Shin Bet agent Aviram Dahan ondervraagt hem. Hij is uit het lood geslagen wanneer al-Masih persoonlijke dingen van hem weet.

In de USA begint CIA case officer Eva Geller een onderzoek om vast te kunnen stellen wie deze man is, wiens belangen hij dient, en wat zijn plannen zijn. Al-Masih ontsnapt op miraculeuze wijze uit de Israëlische gevangenis en duikt vervolgens op in het dorpje Dilley in Texas. Hij redt de dochter van de dorpsdominee tijdens een tornado. Dat is het begin van een grote volkstoeloop naar Dilley: dit moet de wederkomst van de Messias zijn!

We zitten na drie afleveringen nu goed in het verhaal en dat wordt spannender en spannender. De vertelling wisselt voortdurend van perspectief door persoonlijke verhalen te volgen: de scepticus, de twijfelaar, de toegewijde. Allen worstelen met hun geloof of ongeloof: wie is deze Al-Masih? Vertrouw ik hem, of is hij een charlatan, of zelfs een politiek gevaar voor de wereldvrede? 

De serie blijft pakkend tot de laatste minuut en daarna. Want op het eind blijven beide mogelijkheden overeind, en zijn de gelovige dorpsdominee en de sceptische Aviram Dahan beiden tot andere gedachten gekomen en dus van plaats verwisseld. De serie is op knappe wijze heel ontregelend.  Elke opinie over Al-Masih lijkt aannemelijk totdat hij je bij de lurven pakt en je op wonderbaarlijke wijze confronteert met je diepste geheimen en trauma's en er helende woorden over uitspreekt.