Vertellen over Gideon

Plotseling is ze ziek: de oudste dochter van één van mijn broers. Een heel verdrietige situatie voor een jonge moeder. Elke veertien dagen doet ze op vrijdagmiddag, geholpen door een paar vriendinnen, de bijbelkids. Anderhalf uur met een groep kinderen uit de wijk Burgerenk in Epe: een bijbelverhaal, zingen en bidden, knutselen. Het heeft haar hart, en hoe moet dat nu verder ?
Afgelopen maandag krijg ik een mailtje van haar man: wie wil komen helpen, vooral vertellen ? Soms weet je meteen, wat je moet doen. Als ik de vraag lees, in de auto, terugrijdend uit Zeeland, schieten me eerst enkele namen door het hoofd, en dan weet ik: moet ik het niet gaan doen ? We overleggen het met zijn tweeën en zijn er snel uit: De bijbelkids van komende vrijdag moet gewoon doorgaan. 's Avonds al zit ik bij mijn nichtje en man aan de keukentafel en hoor ik hoe het allemaal gaat. Alles heeft ze voorbereid: het bijbelverhaal, het verwerkingsmateriaal, zelfs de fles ranja en de speculaasjes ontbreken niet. Het gaat komende vrijdag over Gideon, een vet spannend verhaal....

Gideon blaast op de sjofar, de ramshoorn

Vertellen is magie.Vertellen raakt je in je hart. Let eens op de gezichten van de luisteraars in deze YouTube: Iedereen is helemaal betrokken bij het verhaal, kind en volwassene. Een goed verteld verhaal plaatst je in een andere werkelijkheid, en je vergeet alles om je heen. Het is meer dan lezen: vertellen heeft iets  muziekaals. De stem van de verteller kan verbazing, verontwaardiging, woede, blijdschap, plezier, ja allerlei emoties oproepen.

Vertellen zit in de familie. Mijn vader kon het goed en vertelde tientallen jaren als zondagsschoolmeester. Ik ben begonnen met vertellen toen ik begin twintig was en 's zomers twee weken met een Dabar-team op een camping stond. 's Ochtends kinderclub, net zoiets als de bijbelkids.
Voor de voorbereiding gebruikte ik een boekje van W.G. v.d.Hulst:  Het vertellen. Voor wie W.G. van der Hulst niet kent: hij was een gevierd kinderboekenschrijver met bekende titels als Jaap Holm en zijn vrinden, Gerdientje, In de Soete Suikerbol, en vele andere titels, inclusief kinderbijbels. Vele generaties zondagsschoolkinderen kregen met Kerst een boek geschreven door W.G.van der Hulst.
Zijn boek over vertellen vond ik heel bruikzaam. Twee adviezen zijn me altijd bijgebleven:

1. Wees dienaar van het verhaal. Het gaat niet om de verteller, maar om de vertelling en de boodschap ervan
2. Bereid je grondig voor, inclusief het hardop oefenen, want vertellen is heel wat anders dan voorlezen

Gisteren heb ik na lange tijd weer verteld: het bijbelverhaal over Gideon en de Midianieten. De groep was niet zo groot, veel kinderen hadden voor de sneeuw gekozen. Ook waren ze jonger dan ik me had voorgesteld: ukkies van 5 jaar waren erbij. Ter plekke moest ik improviseren en de vertelstijl aanpassen aan de leeftijd. Maar het ging: ik zag hoe ze opgingen in het verhaal, en toen ik het geluid van de ramshoorn nabootste met mijn handen was het meteen raak: zeven kindertjes moesten dat geluid natuurlijk ook proberen. Ik vond het een mooi verhaal ! zei een jochie na afloop. En nu maar bidden dat ze God erdoor leren liefhebben.

Een oude liefde is weer in me wakker geworden. Ik heb eens gekeken welk trainingsaanbod er is voor vertellen. Nou, keus genoeg. Ze zijn er in alle maten en soorten, op allerlei plekken in Nederland. Eentje sprak me in het bijzonder aan, vanwege de aandacht voor expressie, je stem, en de relatie ervan met je innerlijk: de workshops van Pete Pronk. Dat lijkt me echt geweldig.